2024-03-29T15:27:34Z
https://www.cilamag.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2936
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
قلمرو زمانی صلاحیت دیوان بینالمللی کیفری
جواد
طهماسبی
صلاحیت تمام دادگاههای بینالمللی کیفری موردی، متوجه جنایاتی بوده است که قبل از تشکیل آنها ارتکاب یافتهاند. اما مقررات شکلی و ماهوی اساسنامه دیوان بینالمللی کیفری دلالت بر منحصر بودن صلاحیت دیوان و اعمال مقررات آن در مورد جنایاتی دارد که پس از لازمالاجرا شدن اساسنامه واقع میشوند. البته در مورد جنایات واقع شده در سرزمین یا توسط اتباع دولتهایی که پس از لازمالاجرا شدن اساسنامه به آن ملحق میشوند، دیوان زمانی میتواند اعمال صلاحیت کند که اساسنامه بهصورت خاص در مورد آنها لازمالاجرا شود. تنها شورای امنیت است که بدون هیچگونه محدودیت زمانی میتواند تمام وضعیتهای حاوی جنایات در صلاحیت دیوان را که پس از لازمالاجرا شدن اساسنامه واقع شدهاند به دادستان دیوان ارجاع کند. صرفنظر از صریح بودن مقررات اساسنامه، در مورد زمان اعمال صلاحیت دیوان وضعیتهایی قابل طرح است که از نظر زمانی مبدأ اعمال صلاحیت دیوان را قابل بحث جلوه میدهند و نیز مقرراتی در اساسنامه پیشبینی شده است که صلاحیت دیوان را از نظر زمانی محدود، معلق و حتی ممکن است به اعتباری حق اعمال صلاحیت دیوان را منتفی نمایند.
وقوع بخشی از جرائم مستمر و مرکب قبل از لازمالاجرا شدن اساسنامه، امکان محدودیت اعمال صلاحیت دیوان به مدت هفت سال در مورد جنایات جنگی، امکان عطف به ماسبق شدن صلاحیت دیوان در وضعیتی که یک کشور صلاحیت دیوان را بهصورت موردی میپذیرد، فقدان محدودیت زمانی در مورد حق تقاضای تعلیق از سوی شورای امنیت، کنارهگیری دولت عضو و نهایتاً عدم امکان اعمال صلاحیت دیوان در مورد جنایت تجاوز تا زمان تعریف این جنایت از سوی شورای امنیت، ازجمله مسائل قابل بحث هستند که در این مقاله به بررسی آنها میپردازیم.
دیوان بینالمللی کیفری
صلاحیت زمانی
لازمالاجرا شدن اساسنامه
عضویت دولتها
صلاحیت موردی دیوان
مقررات انتقالی
جرایم مرکب و مستمر
کنارهگیری
ارجاع و تعلیق شورای امنیت
جنایت تجاوز
2008
01
01
11
45
https://www.cilamag.ir/article_17567_901505562d8a7c8d2711e5aac92e47a6.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
اسناد بینالمللی حقوق بشر از دیدگاه اسلام
محمد
بروین
مترجم: دکتر سید فضل الله
موسوی
این مقاله سه موضوع اصلی را که در اسناد بینالمللی حقوق بشر مطرح گردیده مورد بررسی قرار داده است و آنها را از دیدگاه اسلام مورد نقد و بررسی قرار میدهد. موضوعهای مذکور عبارتند از ازدواج، مجازات اعدام، واژهشناسیها و ویژگیهای آنها میباشد. تکیه من محدود به دو سند بینالمللی است: اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاقین 1966 در خصوص حقوق اقتصادی، اجتماعی و سیاسی. نهایتاً این مقاله چنین نتیجهگیری و تأکید میکند که مسلمانان بهطورکلی از این اسناد حقوق بشر حمایت میکنند و آنها را بهعنوان یک نقطه شروع خوب برای بحث و گفتگو بین فرهنگها و مذاهب تلقی میکنند. به هر حال مسلمین معتقدند که این اسناد بهطور خالص و ناب بینالمللی تلقی نمیشوند، زیرا آنها در یک برهه زمانی که اکثریت گستردهای از جمعیت جهان تحت نظام استعماری به سر میبردند تنظیم و نوشته شده است و بنابراین مفاهیم مزبور به بررسی و ارزیابی مجددی، توسط گروهی از متخصصان بینالمللی و متفکرینی که نمایندگی کلیه مذاهب، فرهنگها و مکاتب سیاسی مهم را برعهده دارند، نیاز دارد تا این معاهدات بینالمللی مورد احترام تمامی مردم در هر جایی که هستند قرار گیرد.
2008
01
01
47
62
https://www.cilamag.ir/article_17568_937c200a3354f63a02ea1f678b432899.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
موازین و مرزهای مداخله بشردوستانه در رویه شورای امنیت
زینب
رشیدینژاد
آنچه در ادبیات حقوق بینالملل، «مداخله بشردوستانه» نام گرفته است، توسل به قوای نظامی توسط نهاد حافظ صلح و امنیت بینالمللی (شورای امنیت) در قالب فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد است که به جهت جلوگیری از نقضهای فاحش و گسترده حقوق بشر در داخل مرزهای ملی صورت میگیرد.
اقدام به مداخله بشردوستانه در دو دهه اخیر (از جنگهای داخلی در عراق و سومالی، تا درگیریهای قومی و نژادی در کوزوو و دارفور) با توجه به طبع و سرشت سیاسی شورا و یا منافع اعضاء دائم آن که عموماً تابع شرایط و اوضاع و احوال موجود بوده است، این بحث را مطرح میکند که شورای امنیت بهعنوان رکن اجرایی سازمان ملل متحد قانوناً ملزم است در فرآیند مداخله بشردوستانه موازینی را مورد توجه قرار دهد و قیودی را رعایت کند.
عدم مداخله
مداخله بشردوستانه
شورای امنیت
حقوق بشر
حاکمیت
2008
01
01
63
102
https://www.cilamag.ir/article_17569_dcae65278e28375b12bcb3e94945ae0c.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
آراء مربوط به ایرادات مقدماتی صادره از دیوان بینالمللی دادگستری در پروندههای مشروعیت توسل بهزور
سایمن
اولیسان
ترجمة دکتر علی
قاسمی
دیوان بینالمللی دادگستری در آراء مربوط به ایرادات مقدماتی در پروندههای مشروعیت توسل بهزور معتقد بود که صلاحیت استماع دعاوی را ندارد. با وجود اتفاق آراء اعضای دیوان در این نتیجهگیری، روشن است که بین قضات درخصوص مبانیای که منجر به این تصمیم شد اختلاف نظر عمیق وجود داشت. تنها اکثریت سادهای از قضات به این استدلال ملزم بودند که دیوان باید در مورد مسئله صلاحیت بهعلت شخصی (صلاحیت مربوط به شخص خوانده) در ارتباط با عضویت صربستان و مونتهنگرو در سازمان ملل قبل از سال 2000 اتخاذ تصمیم نماید. اقلیت قضات شدیداً به انتخاب چنین مبنایی برای تصمیمگیری بهویژه با توجه به الزامات آشکاری که برای دیوان در مورد سایر پروندههای مطروحه در آن وجود داشت، انتقاد داشتند.
2008
01
01
103
127
https://www.cilamag.ir/article_17570_4885c456454356f0cfd341eb9d7eaa1d.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
بررسی برخی از روشهای آموزش حقوق بشر
فریبا
نواب دانشمند
هزاره سوم میلادی در شرایطی آغاز شده است که جامعه جهانی همچنان باچالشهایی جدی در زمینه دستیابی به صلح و امنیت بینالمللی رو به رو است. موارد متعدد نقض حقوق بشر موجب شده است که دولتهای جهان به فکر یافتن راهحلی بهمنظور جلوگیری از وقوع چنین پیشامدهایی باشند.
ماده 55 منشور سازمان ملل متحد احترام به حقوق بشر و آزادیهای اساسی را مبنای تحقق صلح و امنیت در جهان معرفی میکند. یکی از بهترین راههای ترویج حقوق بشر و احترام به آزادیهای اساسی، درونی ساختن و نهادینه کردن ارزشها و اصول حقوق بشر است که بهمنظور تحقق یافتن آن آموزش حقوق بشر ضروری میباشد و برای مؤثرتر ساختن این آموزشها نیازمند شناخت و بررسی شیوهها و روشهای آموزشی هستیم که بتواند ما را در رسیدن به این هدف یاری رساند.
این مقاله در نظر دارد به بررسی فرایند آموزش حقوق بشر و روشهای آموزشی نوینی که در این زمینه توصیه شده است بپردازد.
حقوق بشر
آموزش
آموزش حقوق بشر
روش
آموزش رسمی
آموزش غیررسمی
فراگیر
مقطع تحصیلی
2008
01
01
129
167
https://www.cilamag.ir/article_17691_98abe3c39c584129c18e2e69bb8c9ba2.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
شروط ثبات در معاملات نفتی بینالمللی
مارگاریتا
تی.بی. کول
ترجمة مصطفی
السان
علی
رضایی
2008
01
01
169
191
https://www.cilamag.ir/article_17692_2957e1c01774cb0a2371461c352e42c4.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
ابعاد شهادت در رسیدگیهای کیفری بینالمللی
علیرضا
ابراهیمگل
اهمیت شهادت بهعنوان یکی از ادله اثبات دعوای کیفری بر کسی پوشیده نیست و این مدعا در مورد هر دو نوع رسیدگیهای کیفری داخلی و بینالمللی صادق است. در رسیدگیهای نوع اخیر که عموماً در پی مخاصمات داخلی و نقضهای شدید حقوق بشری و حقوق بشردوستانه و به همت جامعه بینالمللی بهعنوان تدبیری در جهت حفظ و اعاده صلح و تقویت عنصر عدالت در دوگانه صلح ـ عدالت و بازدارندگی از ارتکاب چنان جنایاتی در آینده بهکار گرفته شدهاند، مسئله شهادت اهمیت افزونتری مییابد زیرا که ترس از شهادت توسط شاهدان عینی، مانع از اثبات دعوای دادستان علیه متهم و نتیجتاً عدم محکومیت متهمین و نفی استدلال بازدارندگی این محاکم میشود. از سوی دیگر استانداردهای پذیرفته شده بینالمللی که در کنوانسیونهای مختلف حقوق بشری متبلور شدهاند حقوقی رابرای متهمین بر میشمرد که مجموعاً تحت عنوان « حق بر دادرسی عادلانه» طبقهبندی شدهاند و محاکمه بدون آنها مورد پذیرش نخواهد بود؛ لذا ما با دو ضرورت حفظ و رعایت حقوق متهم و حمایت از شهود مواجهیم و میتوان گفت در صورت ایجاد تعادل میان این دو ضرورت است که رسیدگی واجد وصف « منصفانه» خواهد بود.
شهادت ـ رسیدگیهای کیفری ـ حقوق بشر ـ حقوق بشردوستانه ـ دادرسی منصفانه ـ برابری امکانات دفاع
2008
01
01
193
214
https://www.cilamag.ir/article_17693_b4982722f6d90f76e3c3f0edec87dbcc.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
اگزیستانسیالیسم در عراق: قطعنامه شماره 1483 شورای امنیت و حقوق اشغال نظامی
مارتین
زواننبرگ
حمیدرضا
جاویدزاده
در دوره اشغال نظامی و تا زمان انتقال حاکمیت به دولت موقت عراق در ژوئن 2004، حقوق اشغال نظامی بخش مهمی از رژیم حقوقی قابل اعمال در عراق بود. قطعنامههای شورای امنیت در مورد عراق بهویژه قطعنامة شماره 1483 نیز بخش مهم دیگری از این رژیم حقوقی را تشکیل میداده، البته لزوماً از همه جهات با حقوق اشغال نظامی منطبق نبوده است. در این نوشتار، نویسنده رابطة میان حقوق اشغال نظامی و قطعنامه شماره 1483 شورای امنیت را مورد بررسی قرار داده و این پرسش را مطرح کرده که آیا و تحت چه شرایطی، شورای امنیت میتواند از حقوق اشغال نظامی عدول کند. بدین منظور، نویسنده مواد مربوطه منشور را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. در ادامه نویسنده این مسئله را مورد بررسی قرار میدهد که آیا شورای امنیت واقعاً در عراق از حقوق اشغال نظامی عدول کرده است یا خیر. نویسنده برای پاسخ به این پرسش، قطعنامه شماره 1483 شورای امنیت و عملکرد دولتها را تحلیل و بررسی کرده است.
2008
01
01
215
241
https://www.cilamag.ir/article_17694_49e89a1fb17dbe1ed95e40e9ef799a5c.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
مطالعه تطبیقی ماهیت حقوقی قراردادهای بیع متقابل و جایگاه قانونی آن
محمد رضا
صابر
اتخاذ قراردادهای بیع متقابل بهعنوان روش تأمین مالی پروژههای صنعت نفت و گاز در ایران از یکسو ناشی از محدودیتها و الزامات قانونی و از سوی دیگر ناشی از الزامات اقتصادی بوده است. قراردادهای بیع متقابل ماهیتاً از تأسیسات حقوقی خارجی مشابه، همچون قراردادهای مشارکت در تولید، قرارداد مشارکت در سرمایهگذاری، قراردادهای امتیازی متفاوت است. همچنین این قراردادها از نظر ماهیتی متفاوت از تأسیسات حقوقی داخلی همانند بیع، معاوضه، جعاله، اجاره به شرط تملیک هستند. این قراردادها در مدل ایرانی خود ماهیتی خاص دارند و مشابهت کاملی با هیچیک از تأسیسات حقوقی داخلی و خارجی ندارند. طرفین چنین قراردادی قصد میکنند یک مجموعه قرارداد جدید با شرایط کاملاً متفاوت از سایر قراردادهای مرسوم، در قالب یک قرارداد جامع منعقد نمایند که مبنای اصلی آنها همانند قراردادهای دیگر، تراضی طرفین است. این تراضی تا جایی که مخالف قوانین و مقررات نباشد پذیرفتنی و لازمالاجرا است. سیری در این مقاله جایگاه این قرارداد را برای خواننده روشنتر خواهد کرد.
قراردادهای بیع متقابل
سرمایهگذاری
فاینانس
محدودیتهای قانونی
الزامات اقتصادی
2008
01
01
243
295
https://www.cilamag.ir/article_17716_98e90f379d3839db73e041b49b306078.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
دیوان بینالمللی کیفری و میانکنشهای حقوق داخلی و بینالمللی
میری
دلماس مارتی
روحالدین
کرد علیوند
نگارندگان کنوانسیون رُم با طرح اصل تکمیلی بودنِ صلاحیت دیوان بینالمللی کیفری در مادۀ یک کنوانسیون نامبرده، بهنظر میرسد، پیش از هر چیز دغدغۀ حفظ صلاحیت دادگاههای ملّی کیفری و محدود کردن صلاحیت دیوان را داشتهاند. با این حال، تکمیلی بودن صلاحیت دیوان نه به معنای استقلال مطلق هر یک از حوزههای ملّی و بینالمللی عدالت کیفری، و نه وابستگی تنگاتنگ آنهاست؛ فرضیه پیشنهادی عبارت است از پیدایش مفهومی که از تناوب دو مفهوم یگانگی/ دوگانگی فراتر رفته و به سلسله مراتب میان هنجارها کارکردی میانکنشی میدهد. این امر نظم حقوقیی را به دنبال دارد که میتوان آن را نظمی کثرتگرا نامید. این مسئله، نخست از طریق ارجاع به مفاهیم حقوق موضوعه تبیین میشود که از این پس، مستلزم رویههای میانکنشی است. البته بررسی این رویّهها ما را به تأمّلی بیشتر نظری، در مورد فرایندهایی که آنها را محدود میسازد، سوق میدهد.
2008
01
01
297
312
https://www.cilamag.ir/article_17721_2b1fb148ae945fcccf23e70bb46a9127.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
تأملی بر حکم دادگاه استیناف شهر لاهه (مورخ 9 می 2007) در مورد معاونت در کاربرد سلاحهای شیمیایی توسط عراق
سیدقاسم
زمانی
استفاده رژیم عراق از سلاحهای شیمیایی در طول هشت سال تجاوز مسلحانه به جمهوری اسلامی ایران و نیز علیه مردم عراق قربانیان زیادی را بهجایگذاشت. حکم دادگاه استیناف شهر لاهه در تاریخ 9 می 2007 با احراز قضائی استفاده مکرر رژیم بعث از سلاحهای شیمیایی در سالهای 1980 تا 1988 و محکومیت فرانس فان آنرات به اتهام ارسال پیشسازهای شیمیایی به این کشور در زمان جنگ پیامهای زیادی در خود دارد که با تأمل در آن حکم قابل استنباط میباشد.
سلاحهای شیمیایی
جنایت جنگی
جنگ تحمیلی
فرانس فان آنرات
مصدومان شیمیایی
حقوق بشردوستانه
2008
01
01
313
326
https://www.cilamag.ir/article_17722_8c2069b0a66f1c7d7dfabe62e26637a2.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
حکم دادگاه استیناف شهر لاهه درخصوص مصدومین سلاحهای شیمیایی
2008
01
01
327
386
https://www.cilamag.ir/article_17723_6ce49c60ffd64bcebadf0b48d367e229.pdf
مجله حقوقی بین المللی
مجله حقوقی بین المللی
2251-614X
2251-614X
1386
24
شماره37 (پاییز و زمستان)
کنوانسیون 2005 سازمان ملل درباره استفاده از ارتباطات الکترونیکی در قراردادهای بینالمللی
2008
01
01
387
403
https://www.cilamag.ir/article_17754_ab05a46e14fb6791d079b96ac1cfa255.pdf