%0 Journal Article %T تأملی بر رهیافت‌های «فرمالیستی» و «انتقادی» از قواعد حقوق بین‌الملل %J مجله حقوقی بین المللی %I مرکز امور حقوقی بین المللی ریاست جمهوری- مدیریت علمی و پژوهشی %Z 2251-614X %A میر محمدی, سید مصطفی %A حریریان, لادن %D 2022 %\ 04/21/2022 %V 39 %N شماره 66 (بهار- تابستان) %P - %! تأملی بر رهیافت‌های «فرمالیستی» و «انتقادی» از قواعد حقوق بین‌الملل %K روش‌شناسی حقوق بین‌الملل %K تفسیر قواعد حقوقی %K فرمالیسم %K مطالعات انتقادی حقوق %K رویکرد سیاست‌محور %R 10.22066/cilamag.2022.248451 %X نظام حقوق بین‌الملل همانند هر نظام‌ حقوقی، نیازمند تشخیص و توجیه قواعد حقوقی خود است. رهیافت‌های صوری و شکل‌گرایانه به منظور تشخیص قواعد حقوقی از دیگر هنجارها و نیز استنتاج حقوقی با تکیه بر منطق صوری و برهان قیاسی در حقوق بین‌الملل نیز مجال طرح یافته است. اما باقی‌ماندن در چارچوب‌های فرمالیستی و شکلی حقوق بین‌الملل که در منابع صوری از قبیل معاهدات، عرف، اصول کلی حقوق و نیز برخی قطعنامه‌ها تعیّن یافته ‌است، با پویایی این شاخه از دانش حقوق ناسازگار است. ازاین‌رو رهیافت‌های انتقادی حقوق، قصور شکل‌گرایی را در بروز و توجیه قواعد حقوق بین‌الملل نشانه گرفته‌اند. هرکدام از رهیافت‌های فرمالیستی و انتقادی در شناسایی، تبیین، توجیه و تفسیر قواعد حقوقی بین‌المللی، راه برگزیدۀ خود را به ­صواب می‌دانند. مقالة حاضر، با استفاده از روش تحلیل نظری تلاش دارد با مرور و تأمل در خاستگاه و روش‌های هریک از این دو رهیافت در تشخیص و استدلال قواعد حقوق بین‌الملل، سهم هریک را در منطق حقوق بین‌الملل بررسی و تحلیل کند. هر دو رهیافت به سهم خود در غنای روش‌های حقوق بین‌الملل سهیم‌اند اما رهیافت‌های فرمالیستی همچنان غالب به نظر می‌آیند. %U https://www.cilamag.ir/article_248451_520727416d9ab62ca8c42f4b9c3e57f9.pdf