قابلیت تعقیب سران گروه تروریستی داعش در دیوان کیفری بین المللی

زرنشان, شهرام; میرجعفری, سیدحسین

doi:10.22066/cilamag.2018.31881

قابلیت تعقیب سران گروه تروریستی داعش در دیوان کیفری بین المللی

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

¹ استادیارگروه حقوق دانشگاه بوعلی سینا

² دانشجوی دکتری حقوق بین الملل

10.22066/cilamag.2018.31881

چکیده

یکی از مشکلات اساسی دیوان کیفری بین‌المللی در مواجهه با مسئله داعش، قدرت اعمال صلاحیت آن است. دیوان، صلاحیت رسیدگی به جرایمی را داراست که: 1ـ دولت عضو، بر اساس ماده 14 وضعیتی را به آن ارجاع دهد. 2ـ شورای امنیت طبق فصل هفتم منشور، وضعیتی را به دیوان ارجاع دهد. 3ـ دادستان بر اساس ماده 15 به ابتکار خود، پس از حصول اطلاع از وقوع جرایم موضوع صلاحیت دیوان، تحقیقاتی را آغاز کند. به‌علاوه، عراق و سوریه اساسنامه دیوان را تا کنون امضا ننموده و عضو دیوان نشده‌اند. عدم همکاری دولت‌های عضو می‌تواند سد محکمی در مقابل تعقیب اعضای داعش در دیوان کیفری بین‌المللی باشد. لذا تنها گزینه در پیگیری و تعقیب داعش، سازوکار شورای امنیت سازمان ملل متحد خواهد بود. بنابراین، قابلیت یا عدم قابلیت تعقیب سران گروه تروریستی داعش در دیوان کیفری بین‌المللی و چالش‌های موجود در خصوص تعقیب آن‌ها در این دیوان بررسی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Prosecuting ISIS Leaders Before the International Criminal Court

نویسندگان [English]

Shahram Zarneshan ¹
seyed hossein mirjafari ²

¹ Assistant Professor of Law University of Bu-Ali Sina

² Ph.D. student of international law

چکیده [English]

One of the main impediments of the International Criminal Court in dealing with the issue of the so-called Islamic State of Iraq and al-Sham/Greater Syria ("ISIS" aka "ISIL", "Daesh" or "IS") is its power to exercise jurisdiction. The Court has jurisdiction to deal with crimes as follows: 1- A State Party refers the situation to the Court pursuant to Article 14. 2- If under Chapter VII of the UN Charter, the Security Council refers a situation. 3- If, according to Article 15, the prosecutor, on his own initiative, opens an investigation upon notification of the crime subject to the jurisdiction of the Court. Furthermore, since Iraq and Syria are not Parties to the Rome Statute, the lack of co-operation could hinder the pursuit of ISIS members before the International Criminal Court. Thus, the only possible option in the prosecution of ISIS could be the United Nations Security Council. This paper aims to study the question of possibility or predictability of investigating this terrorist group leaders before the International Criminal Court and challenges facing such an investigation.

کلیدواژه‌ها [English]

Prosecution
ISIS (Daesh)
Terrorist Group
Criminal Justice
Jurisdiction
International Criminal Court

مراجع

منابع:

الف) فارسی

- کتاب

• رابرتسون، جفری؛ ﺟﻨﺎﯾﺎت علیه ﺑﺸﺮﯾﺖ، ﺗﺮجمه: ﺟﻤﻌﯽ از ﻣﺘﺮﺟﻤﺎن ﮔﺮوه ﭘﮋوﻫﺸﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم اﺳﻼﻣﯽ رﺿﻮی ﻣﺸﻬﺪ، آﺳﺘﺎن ﻗﺪس رﺿﻮی، 1383.

شریعت ‌باقری، محمد جواد؛ اسناد دیوان کیفری بین‌المللی، جنگل، 1393.
طهماسبی، جواد؛ صلاحیت دیوان بین‌المللی کیفری، جاودانه، 1388.
کسسه، آنتونیو؛ حقوق کیفری بین‌المللی، ترجمه: حسین پیران، اردشیر امیرارجمند و زهرا موسوی، جنگل، 1387.

• وﯾﻠﯿﺎم، ﺷﺒﺚ؛ مقدمه‌ای بر دیوان کیفری بین‌المللی، ترجمه: سید باقر میرعباسی، جنگل.

- مقاله

• ابراهیمی، سید نصرالله؛ «تجاوز و دفاع در حقوق بین‏الملل»، نشریه حکومت اسلامی، شماره 29، 1382.

• پوربافرانی، حسن؛ «ماهیت و انواع صلاحیت در حقوق جزای بین‌الملل»، مجله مجتمع آموزش عالی قم، شماره 12، بهار 1381.

• حسینی‌نژاد، هاله؛ «صلاحیت تکمیلی دیوان بین‌المللی کیفری: پویایی نظام‌های قضایی ملی در مقابله با بی‌کیفری»، مجله حقوقی بین‌المللی، شماره 41، 1388.

• زمانی، سید قاسم و همکار؛ «اصل صلاحیت جهانی در آینه دیوان کیفری بین‌المللی»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبائی، شماره 26، تابستان 1388.

• کلیپ، آندره؛ «صلاحیت تکمیلی و صلاحیت متقارن در اساسنامه دیوان بین‌المللی کیفری»، ترجمه: مهدی حدادی، نشریه فقه و حقوق، 1384.

• ماری برنا، آنا؛ «تعقیب داعش در دیوان کیفری بین‌المللی: چالش‌ها و موانع، ترجمه: فرخزاد جهانی»، تارنمای مجله امریکایی حقوق بین‌الملل، 17 سپتامبر 2015.

• موسوی، علی؛ «نگاهی به دیوان کیفری بین‌المللی»، ماهنامه رویدادها و تحلیلها، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، شماره 152، 1380.

ب) انگلیسی

- Books and Articles:

Abresch, W., “A Human Rights Law of Internal Armed Conflict: The European Court of Human Rights in Chechnya”, Center for Human Rights and Global Justice Working Paper, Extrajudicial Executions Series, No. 4, 2005.
Armin Rosen, “The Origins of the War in the DRC”, The Atlantic (June 26, 2013, 11:59 AM ET).
Bela Kapur, “5 Stations on the Way to Damascus: Protecting Human Rights During and After Conflict”, Georgetown Law Human Rights Institute, Perspectives on Human Rights, vol. 1, No. 1, November 2014.
Committee of the Red Cross, Customary International Humanitarian Law, by Jean-Marie Henckaerts and Louise Doswald-Beck, Cambridge University Press, 2013.
Fleck, Dieter, “Humanitarian Protection against Non-State Actors”, in J. A. Frowein, K. Scharioth, I. Winkelmann, and R. Wolfrum (eds.), Verhandeln fűr den Frieden – Negotiating for Peace: Liber amicorum Tono Eitel (2003).
Hyeran Jo, (2015) Compliant Rebels: Rebel Groups and International Law in World Politics, Cambridge University Press, Cambridge.
Jessica Stern, J. M. Berger, ISIS: The State of Terror, Harper Collins Canada, 2015.
Mary Kaldor, “In Defence of New War”, 2 Stability: Int’l J. of Security & Dev. Art. 4 (2013).
Meron, T., “International Criminalisation of Internal Atrocities”, American Journal of International Law, 89 (1995), No. 3.
Reisman, W. and Silk, J., “Which Law Applies to the Afghan Conflict?”, American Journal of International Law, vol. 82, 1988.
Roberts A., Sivakumaran S., “Lawmaking by Nonstate Actors: Engaging Armed Groups in the Creation of International Humanitarian Law”, 37(1). The Yale J. of Int. Law 37(1). 2012.
Ryngaert C., Van de Meulebroucke A. “Enhancing and Enforcing Compliance with International Humanitarian Law by Non-State Armed Groups: An Enquiry into Some Mechanisms”, Journal of Conflict and Security Law 16(3), 2012.
Ryngaert C., “Imposing International Duties on Non-State Actors and the Legitimacy of International Law”, in: Noortmann M., Ryngaert C. (eds.) Non-State Actor Dynamics in International Law: From Law Taking to Law Making? Ashgate Publishing Group, Surrey, 2010.
Schabas, William A., “Lex Specialis? Belt and Suspenders? The Parallel Operation of Human Rights Law and the Law of Armed Conflict, and the Conundrum of Jus Ad Bellum”, Israel Law Review, vol. 40, No. 2, 2007.
Santos S. M., “Geneva Call’s Deed of Commitment for Armed Groups: An Annotation”, in: Seeking Rebel Accountability: Report of the Geneva Call Mission to the Moro Islamic Liberation Front (MILF) in Central Mindanao, Philippines, 2002.
Solomon, S., “Internal Conflicts: Dilemmas and Developments”, The George Washington International Law Review, 38 (2006), No. 3.

- Electronic Resources

Samuel Smith, UN Report on ISIS: 24,000 Killed, Injured by Islamic State; Children Used as Soldiers, Women Sold as Sex Slaves, The Christian Post (Oct. 9, 2014), http://www.christianpost.com/news/un-report-on-isis-24000- killed-injured-by-islamic-state-children-used-as-soldiers-wome, Oct 9, 2014.
UN Human Rights Office of the High Commissioner for Human Rights and the UN Assistance Mission for Iraq, Report on the Protection of Civilians in Armed Conflict in Iraq: 6 July – 10 September 2014, at i (2014), available at http://www.ohchr.org/Documents/Countries/IQ/ UNAMI_OHCHR_POC_Report_FINAL_6July_10September2014.pdf, Sep 10, 2016.
Zachary Laub & Jonathan Masters, The Islamic State, Council on Foreign Relations (May 18, 2015), http://www.cfr.org/iraq/islamic-state/p14811, Aug 10, 2016.
See CIA says Number of Islamic State Fighters in Iraq and Syria Has Swelled to between 20,000 and 31,500, The Telegraph, Sept. 12, 2014.
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/northamerica/usa
/11091190/CIA-says-number-of-Islamic-State-fighters-in-Iraq-an.... See also John Simpson, Ramadi Residents Pay Price as Islamic State Advances in Iraq, BBC News, http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-32855617, May 22, 2015.
The Atlantic, ISIS and the Foreign-Fighter Phenomenon, 8 March 2015. Available at: http://www.theatlantic.com/international/archive/2015/03/ isis-and-the-foreign-fighter-problem/387166/- Mar 8, 2015.