چالش‌های آزادی اجتماعات در سیستم حقوقی ایران در پرتو نظام بین المللی حقوق بشر

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد حقوق بشر

چکیده

آزادی اجتماعات از‌جمله آزادی‌های اساسی بشری و حقی طبیعی است که به هر فرد این توانایی را می‎دهد تا در تعیین سرنوشت سیاسی و اجتماعی جامعه خویش مؤثر باشد و بتواند مطالبات و سخنان خود را با سایر افراد در اجتماعات به گوش زمامداران برساند. لذا یکی از جلوه‌های بارز مشارکت همگانی، تجمعات افراد است که مردم از طریق آن به‌صورت مدنی و مسالمت‌آمیز، خواسته‌ها، مطالبات و اعتراضات خود را بیان می‌کنند. این حق ـ آزادی از‌جمله آزادی‌هایی است که به‌عنوان حق طبیعی مورد شناسایی بین‌المللی قرار گرفته است. با توجه ‌به اینکه این آزادی نقش اساسی و مهمی در برآورده ساختن دیگر حقوق و آزادی‌های بشری بالاخص آزادی‌های سیاسی مانند حق تعیین سرنوشت سیاسی، آزادی بیان، آزادی تشکیلات، انتخابات آزاد و حق رأی دارد، می‌توان آن را یکی از حق‌های بنیادین افراد به‌شمار آورد. با درنظرداشتن این واقعیت که بسیاری از حق‌ها و آزادی‌ها مطلق نبوده و دارای محدودیت‌هایی در جامعه هستند، آزادی اجتماعات نیز با محدودیت‌هایی از‌جمله مسالمت‌آمیزبودن روبه‌روست. همچنین اطلاع‌دادن جهت برگزاری اجتماعات یا اخذ مجوز از دیگر چالش‌ها و موانعی است که در این آزادی برای افراد متصور است. از سوی دیگر در این مقاله، آزادی اجتماعات در حقوق ایران مورد بررسی قرار گرفته و به‌طور ویژه به چالش‌های تحقق این آزادی در حقوق ایران از‌جمله مسالمت‌آمیزبودن، مخل‌نبودن به مبانی اسلام، عملکرد نهادهای ذی‌ربط و اخذ مجوز، با توجه ‌به موازین بین‌المللی پرداخته خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Challenges of Freedom of Assembly in Iran's Legal System in Light of the International Human Rights Standards

نویسندگان [English]

  • Reza Eslami 1
  • Mohamad Mahdi Kamalvand 2
چکیده [English]

This article, first studies the importance of freedom of assembly as a fundamental and natural freedom which provides effective and meaningful participation in society for all citizens. The article then reviews the elements of freedom of assembly, such as peaceful assemblies and the need for permission by authorities and it examines the Iranian law which provides more restrictions including religious criteria for assemblies. Finally, it is concluded that states shall provide grounds for the recognitions, guarantees and protection of freedom of assemblies in their legal system so that citizens can benefit from this fundamental freedom.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Freedom of Assembly
  • Peaceful Assemblies
  • Permission for Assemblies
  • Protection of Assemblies