استقلال کوزوو: بررسی مشروعیت جدایی یک‌جانبه در حقوق بین‏ الملل

نویسنده

استادیار دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

ایالت کوزوو در 17 فوریه 2008 علی‌رغم اعلام مخالفت شدید صربستان، روسیه و چین، اعلامیه‏ استقلال خود را صادر نمود که تا زمان نگارش این مقاله از سوی 41 کشور به‌رسمیت شناخته شده است. علمای حقوق بین‏الملل در خصوص مشروعیت جدایی یک‌جانبه در حقوق بین‏الملل، دو موضع متفاوت اتخاذ کرده‏اند. گروه اول بر این اعتقادند که در حقوق بین‏الملل، حقی برای مردمِ ساکن در قسمتی از سرزمین یک دولت برای جدا شدن یک‌جانبه و بدون کسب رضایت دولت پیشین وجود ندارد و قواعد حقوق بین‏الملل از جمله اصل حفظ تمامیت ارضی دولتها از یکپارچگی سرزمینی کشورها حمایت می‏کنند. اما گروهی دیگر بر این باورند که در نظام حقوق بین‏الملل قاعده‏ای در مورد «حق جدا شدن» یا «ممنوعیت جدا شدن» یک‌جانبه قسمتی از سرزمین یک دولت، نفیاً یا اثباتاً وجود ندارد و دولت جدید درصورتی که بتواند به‌صورت مؤثر به اعمـال حاکمیـت بپـردازد، مـوجودیت آن بـه‌عنوان تابع جدید حقوق بین‏الملل قابل پذیرش خواهد بود. در این مقاله پس از بررسی دو رهیافت فوق‌الذکر، مورد کوزوو به‌عنوان آخرین دولتی که به‌صورت یک‌جانبه اعلام استقلال نموده واکنش و موضع جامعه بین‏المللی جهت تبیین عملکرد جدید دولتها در این ارتباط مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. فرضیه‏ مورد نظر نگارنده آن است که قضیه کوزوو نشان می‌دهد که نظریه دوم در نظام حقوق بین‏الملل کنونی بیش از رهیافت اول می‏تواند بیانگر رویه و عملکرد دولتها باشد، مضاف بر آنکه به‌نظر می‌رسد به‌موجب قاعده‏ای در حال ظهور که حق تعیین سرنوشت خارجی را در موارد نقض سیستماتیک حقوق بشر قابل مطالبه می‏داند، می‌توان اعلام استقلال کوزوو را مشروع دانست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Independence of Kosovo: The Legality of Unilateral Secession in International Law

نویسنده [English]

  • Sattar Azizi
چکیده [English]

In February 2008, the Provisional Institutions of Self-Government, an assembly under UNMIK, declared the independence of the territory of Kosovo as the Republic of Kosovo despite strong opposition by Serbia, Russia and China which is recognized by 41 states until now. International Jurists have taken two different approches towards the legallity of unilateral secession in international law. The first group belives that there is no right of unilateral secession in international law without the consent of the state, and that international law prohibits unilateral secession and safegurds the territorial integrity of the states. The Secound group advocates the idea that while there may generally be no right to secede. The international law has long recognized a privilege of secession and has not in any way prohibited that. When a secession is achieved in fact, it is recognized in international law.This article, studies the independence of Kosovo as well as the reactions and practice of the states regarding the matter.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Autonomy
  • Self-Determination Right
  • Kosovo
  • Unilateral Secession
  • dissolution
  • Non-Colonial Situation
  • Minorities
  • Territorial Integrity
  • independence
  • recognition