آزادی اراده طرفین درنظارت قضایی بر آرای داوری تجاری بین‌المللی

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه شیراز

چکیده

هرچند آرای داوری قطعی و لازم‌الاجرا به شمار می‌رود، نزد دادگاه‌های ملی قابل اعتراض است. عموماً میزان و حدود نظارت قضایی دادگاه‌ها و مبانی‌ای که با استناد بدان می‌توان در صدد ابطال رأی داوری برآمد، در قوانین متبوع طرفین یا اسناد بین‌المللی مشخص شده است. حال چنانچه طرفین با توافق با یکدیگر، قلمرو نظارت قضایی را تغییر دهند آیا این توافق معتبر است؟ بسته به اینکه تغییر، ناظر به حذف، تحدید یا گسترش نظارت قضایی باشد، رویکرد نظام‌های حقوقی متفاوت است. جز در صورت تقابل توافق طرفین با نظم عمومی، باید به آزادی اراده طرفین احترام گزارد. رویکردهای نوین دادرسی در خصوص ابتکار عمل اصحاب دعوا در اداره جریان دعوا و قراردادی­کردن دادگستری، این نظریه را تقویت می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Party Autonomy in Judicial Review of International Commercial Arbitral Awards

نویسنده [English]

  • Ali Rezaee
Assistant Professor, Faculty of Law and Political Science, Shiraz University
چکیده [English]

The arbitral awards are final and binding yet may be challenged before national courts. Generally, the extent and scope of judicial review and reasons that seek to set aside the award are determined in the national law of the parties or international instruments. Is this agreement valid if the parties change the scope of judicial review by the national courts? Depending on whether this change is related to exclusion, limitation or extension of judicial review, legal systems have different approaches. Except in cases where the agreement of the parties is contrary to public order, in other situations the free will of the parties must be respected. New approaches on the initiative of the parties in the administration of proceedings and the contractualisation of justice reinforce this doctrine.

کلیدواژه‌ها [English]

  • National Courts
  • Judicial Review
  • Parties’ Agreement
  • Public Order
  • الف. فارسی

    ـ کتاب

    • ·     امیرمعزی، احمد؛ داوری بین‌المللی در دعاوی بازرگانی، چاپ سوم، دادگستر، 1390.
    • ·     جنیدی، لعیا؛ اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی، شهر دانش، 1387.
    • ·     شمس، عبدالله؛ آیین دادرسی مدنی، جلد اول، میزان،1380.
    • ·     __________؛ آیین دادرسی مدنی، دوره پیشرفته، جلد سوم، چاپ یازدهم، دراک، 1387.
    • ·     شیروی، عبدالحسین؛ داوری تجاری بین‌المللی، سمت، 1391.
    • ·     صفایی، سید‌حسین؛ دوره مقدماتی حقوق مدنی، جلد دوم، قواعد عمومی قراردادها، چاپ بیست‌و‌دوم، میزان، 1394.
    • ·     متین، احمد؛ مجموعه رویه‌قضایی، قسمت حقوقی، شامل آرای شعب و هیئت‌های عمومی و آرای کیفری شعب دیوان عالی کشور، چاپخانه هاشمی، بی­تا.
    • ·     نیکبخت، حمیدرضا؛ داوری تجاری بین‌المللی «آیین داوری»، چاپ دوم، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، 1390.

     

    ـ مقاله

    • ·     اکبری دهنو، میثم و مرتضی شهبازی‌نیا؛ «تراضی اصحاب دعوا در پایان­دادن به دادرسی مدنی»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال دوم، شماره 7، 1393.
    • ·     ایرانشاهی، علیرضا؛ «بررسی معیار «نظم عمومی» در نظارت قضایی بر رأی داوری تجاری بین‌المللی»، مجله حقوقی بین‌المللی، سال بیست‌و‌هشتم، شماره 44، بهار و تابستان 1390.
    • ·     پوراستاد، مجید؛ «اصل حاکمیت اصحاب دعوای مدنی»، فصلنامه حقوق، دوره 38، شماره 3، 1387.
    • ·     شهبازی‌نیا، مرتضی، محمد عیسایی تفرشی و حسین علمی؛ «مفهوم نظم عمومی در حقوق بین‌الملل خصوصی و جایگاه آن در داوری تجاری بین‌المللی»، فصلنامه حقوق، دوره 43، شماره 1، 1392.
    • ·     غمامی، مجید و حسن محسنی؛ «اصل ابتکار عمل خصوصی عمل اصحاب دعوا در دادرسی مدنی و استثناها و قیدهای آن»، فصلنامه حقوق، دوره 42، شماره 1، 1391.
    • ·     مافی، همایون و محمدحسین تقی‌پور؛ «ماهیت حقوقی نهاد داوری»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال ششم، شماره 21، زمستان 1396.
    • ·     مقصودی، رضا؛ «توافق بر دادگاه صالح در قراردادهای بین‌المللی: توجیه و نقد رویه‌قضایی»، فصلنامه رأی: مطالعات آرای قضایی، شماره 11، تابستان 1394.
    • ·     نریمانی زمان‌آبادی، سید‌مهدی و محمدتقی فخلعی؛ «بررسی تناقض نمایی قاعده الشروط لا یوزع علیها الثمن با قاعده للشرط قسط من‌الثمن»، آموزه‌های فقه مدنی، شماره 11، 1394.

     

    ب. انگلیسی

    - Theses

    • Mickus, Pranas Mykolas, “Possibility of Expanding Judicial Review Mechanism in Arbitration by Party Agreement”, LL.M. Short Thesis, Central European University, 2014.
    • Onyeisi, Levi, “Party Autonomy and Enforceability of Arbitration Agreements and Awards as the Basis of Arbitration”, Thesis submitted for the degree of Doctor of Philosophy at the University of Leicester, 2014.

     

    - Articles

    • Ahdab, AH El, “The Draft Arbitration Law of the United Arab Emirates”, International, Journal of Arab Arbitration, vol. 2(1), 2010.
    • Baizeau, D., “Commentary on Chapter 12 PILA, Art. 192, Section X Waiver of Annulment”, in M. Arroyo (ed.), Arbitration in Switzerland, Wolters Kluwer, 2013.
    • Castro, Claudio de, ‘Panama’, in The Arbitration Review of the Americas, Global Arbitration Review, 2015.
    • Hulea, Dan C., “Contracting to Expand the Scope of Review of Foreign Arbitral Awards: An American Perspective”, Brooklyn Journal of International Law, vol. 29, 2003.
    • Milotic, Ivan, “Exclusion of Appeals in Roman Arbitration”, Croatian Arbitration Yearbook , vol. 20, 2013.
    • Scherer, Maxi, “Effects of Foreign Judgments Relating to International Arbitral Awards: Is the ‘Judgment Route’ the Wrong Road?”, Journal of International Dispute Settlement, vol. 4, no. 3, 2013.
    • Maxi Scherer, “The Fate of Parties’ Agreements on Judicial Review of Awards: A Comparative and Normative Analysis of Party-Autonomy at the Post-Award Stage”, Arbitration International, vol. 32, iss. 3, September 2016.
    • Wolff, R., “Party Autonomy to Agree on a Non-Final Arbitration”, ASA Bulletin, 2008.